Aglo. Banką po Śląsku

NOWA KSIĄŻKA ZBIGNIEWA ROKITY, LAUREATA NAGRODY LITERACKIEJ „NIKE" 2021

Czy podróż tramwajem może być jednocześnie wyprawą w kosmos?

Tak, gdy kosmosem jest Śląsk, a pasażerem-kosmonautą Zbigniew Rokita.

Laureat Nagrody Nike, autor Kajsia i Odrzani podróżuje słynną Siódemką - tramwajem, którego trasa wije się między Katowicami, Chorzowem, Świętochłowicami i Bytomiem - spajając te miejsca w Aglo, jedyną taką aglomerację.

Tu pomniki są inne, murale wyznaczają granice dzielnic, a aktualności wypisuje się na garażach przy przystanku Wiśniowa. Autor prowadzi nas przez zakamarki skomplikowanej historii i tożsamości regionu, zabiera do pracowni malarza-mistyka Erwina Sówki, na śląskie stadiony, w głąb kopalni Wujek i do osób, które pamiętają jej krwawe dzieje. Pomiędzy widocznymi z okien tramwaju familokami, wilhelmińskimi kamienicami i kikutami przemysłu można dostrzec nie tylko teraźniejszość i przeszłość Śląska, ale również jego niepewną przyszłość.

Jak bardzo różnią się polska i śląska pamięć tych samych wydarzeń i czy te różnice muszą dzielić?

Dlaczego Ślązacy są uwierającym kamykiem w polskim bucie?

Czym skończy się rozgrywająca się na naszych oczach górnośląska rewolucja?

*

Rokita jak mało kto potrafi łączyć reporterskie spojrzenie, serce do spraw, o których pisze, oraz przekorę, która nie pozwala mu wikłać się w stereotypowe opinie o swojej skomplikowanej i całkiem sporej małej ojczyźnie.

/fragment/

„Trudno jednak być dobrym historykiem teraźniejszości, dlatego nie wiem, jak ta opowieść się skończy. Wcale nie musi mieć dobrej dla śląskiej odrębności puenty. Ślązacy chwieją się dziś na szczycie góry i w każdej chwili mogą się osunąć bądź w stronę nieistnienia, bądź istnienia. Wielu z nas, Ślązaków, już rozumie, kim nie jest, ale wciąż szuka odpowiedzi na pytanie, kim jest".

POLECAJĄ:

„Niech tam inni mają sobie zaczarowane dorożki, Śląsk ma swój zaczarowany tramwaj zwany Siódemką. Motorniczy Zbigniew Rokita zaprasza czytelników w podróż przez Aglomerację. Jego trasa wiedzie przez miasta, osiedla, podwórka, mieszkania i kopalnie, zawraca w głąb historii, kieruje się w przyszłość. A przede wszystkim tramwaj ten przejeżdża środkiem śląskiej duszy. Zbigniew Rokita napisał książkę osobistą, uczciwą, bez tabu. Powinien przeczytać ją każdy, bo jest po prostu wspaniała. Ale polecam ją zwłaszcza uwadze tych, którzy z niewiedzy i niezrozumienia budują barykady".

Magdalena Grzebałkowska

„Aglo to ruchomy zachwyt. Nad czym? Nad Śląskiem oczywiście. Zbyszek Rokita wsiada w Długą Siódemkę i „ciśnie" przez Tę Ziemię, żeby odnowić nasze jej widzenie. Dobra literatura nie kopiuje świata, ale czyni widzialnym to, co w nim na co dzień przegapiamy - na przykład patrząc niewidzącym wzrokiem przez szybę autobusu lub samochodu. Książką Kajś, Rokita wyłamał się z głównego nurtu pisania o Śląsku, zamieniając lament na zachwyt. W Aglo pedał zachwytu docisnął do deski. Do deski tramwaju".

Ryszard Koziołek

„Zbyszek, po tym jak parę lat temu opowiedział nam w najciekawszy możliwy sposób historię Śląska, zabiera nas teraz w najciekawszą podróż tramwajem, jaką było mi dane przeżyć. Już nigdy nic za oknami bany, którą uwielbiam poruszać się po moim mateczniku, nie będzie takie samo - mimo że od dziecka przywykłem do tych widoków i są one częścią mnie".

Miuosh