Księży Młyn - Pfaffendorf. MiniFührer wer. niemiecka
Miniprzewodnik Księży Młyn w języku niemieckim.
Nie ma jednej książki o Łodzi. Dlaczego? Ponieważ tej historii nie da opisać się w jednej publikacji. Ale zaproponuję Ci niektóre pozycje na długie, zimowe wieczory... lub Miniprzewodnik (kieszonkowy) o wybranej części Łodzi...
Nazwa Księży Młyn pochodzi od rzecznego młyna należącego w średniowieczu do miejscowego księdza. Od 1823 r. Księży Młyn przekazywany był w dzierżawę kolejnym przedsiębiorcom. W roku 1870 zakupił go Karol I Scheibler i rozpoczął budowę wielkiego kompleksu fabryczno-mieszkalnego, zwanego „Pfaffendorf" (od niem. Pfaffe - ksiądz). Budynki na osiedlu mieszkaniowym wznoszono dla robotników i kadry zarządzającej. Domy budowano z nieotynkowanej cegły, bez piwnic, o dachach dwuspadowych. Posiadały one obszerne podwórza mieszczące komórki lokatorskie i sanitariaty, a także przydomowe ogródki dla wyższej kadry. To wszystko wchodziło w skład założenia osiedlowego, otoczonego ozdobnym żeliwnym ogrodzeniem z zamykanymi bramami wejściowymi i portierniami ze stróżami porządku. Na terenie Księżego Młyna znajdowały się sklepy (tzw. konsumy). Była szkoła dla dzieci pracowników, klub robotniczy, w którym urządzano zabawy, działał teatr i biblioteka. Nad osiedlem dominowała dająca zatrudnienie olbrzymia przędzalnia, przy której wybudowano pałac dla dyrektora oraz remizę strażacką, gotową nieść natychmiastową pomoc przy gaszeniu pożarów. Zakłady posiadały własną bocznicę kolejową, w okolicy funkcjonowały dwa szpitale, ufundowane przez fabrykantów, a wierni mogli uczęszczać do kościoła św. Anny, wybudowanego dzięki ofiarności rodziny Scheiblerów. Historyczny Księży Młyn ograniczają współczesne ulice: Przędzalniana, Fabryczna, Magazynowa oraz Milionowa. Podstawowym przeznaczeniem osiedla pracowniczego Księży Młyn jest nadal funkcja mieszkalna. Rewitalizacja ożywiła to miejsce, powstało kilka kawiarni i restauracji, pracowni artystycznych, prowadzone są warsztaty dla dzieci, a w Centrum Turysty Księży Młyn działa informacja oraz sklep z pamiątkami.