Towarzystwo św. Wincentego a Paulo na ziemiach polskich w latach 1850-1959
W niniejszej monografii zaprezentowano historię i działalność Towarzystwa św. Wincentego a Paulo na ziemiach polskich w latach 1850-1959. Powstało ono z inicjatywy bł. Fryderyka Ozanama w 1833 roku w Paryżu.
Na ziemiach polskich pierwsze konferencje założono w 1848 na terenie Śląska, następnie w 1850 w Wielkopolsce oraz w 1858 w Galicji. Na terenie zaboru rosyjskiego pierwszą konferencję utworzono dopiero w 1906 roku. Szczególnie szybko konferencje rozwijały się na terenie zaboru pruskiego. Jednak w wyniku Kulturkampfu ich działalność została znacznie ograniczona.
Okres międzywojenny przyniósł dalszy rozwój Towarzystwa w Polsce. W latach trzydziestych XX wieku w znaczący sposób wzrosła liczba zarówno członków jak i samych konferencji. Lata II wojny światowej uniemożliwiły normalną działalność Towarzystwa na ziemiach polskich. Poszczególni członkowie starali się włączać w działalność dobroczynną w ramach Rady Głównej Opiekuńczej. W trudnych realiach powojennych funkcjonowanie Towarzystwa było ograniczone do kilku miejscowości. W latach 1949-1956 konferencje św. Wincentego a Paulo kontynuowały posługę wśród potrzebujących jedynie na terenie Krakowa.
Po przejęciu przez komunistów w 1959 roku majątku trwałego i funduszów Towarzystwo faktycznie zaprzestało swojej działalności. Konferencje przez cały czas prowadziły bardzo szeroką działalność charytatywną, oświatowo-edukacyjną i kształtującą postawy religijne, naśladując patrona św. Wincentego a Paulo. Towarzystwo św. Wincentego a Paulo na ziemiach polskich odegrało znaczącą rolę w umacnianiu tożsamości narodowej. Mimo granic zaborczych jego członkowie starali się utrzymywać łączność między sobą. Oddziały terenowe Towarzystwa miały wielu sympatyków, dobroczyńców, który wspierali działalność organizacji nie tylko modlitwą, ale także stałymi ofiarami. Konferencje współpracowały także z różnymi organizacjami, a przede wszystkim ze Stowarzyszeniem Pań Miłosierdzia, Zgromadzeniem Sióstr Miłosierdzia oraz ze Zgromadzeniem Księży Misjonarzy.